Dynie (Cucurbita sp.) to stosunkowo duża grupa roślin, bowiem w obrębie tego rodzaju występuje aż 20 różnych gatunków. Jako, że naturalnie rośliny te rosną w znacznie cieplejszym klimacie, w Polsce można uprawiać jedynie kilka gatunków. Najpopularniejszymi z nich są dynia olbrzymia (C. maxima), dynia piżmowa (C. moschata) oraz dynia zwyczajna (C. pepo).
Dynie są jednorocznymi
roślinami płożącymi, wytwarzającymi wąsy czepne i duże owoce jagodowe. Masa owoców może osiągać nawet 200 kg, a rekordowo wielkie egzemplarze ważyły ponad 700kg. Zwykle jednak na rynku dostępne są okazy o masie od 3 do 15 kg.
W naszym kraju dynie w głównej mierze pełnią funkcję dekoracyjną – mnogość wielobarwnych i różnokształtnych odmian pozwala na układanie ciekawych kompozycji cenionych przez wielu artystów, fotografów oraz dekoratorów wnętrz i witryn sklepowych. Wskutek zapożyczania zwyczajów zachodnich dynia dość często wita w polskich domach w okresie dnia Wszystkich Świętych, jako ozdoba związana z amerykańskim świętem Halloween.
Narody anglosaskie, w związku z tradycją „nocy duchów” znalazły znacznie więcej zastosowań dyni – w końcu owoce te stanowią doskonałe urozmaicenie kuchni i mogą być świetnym nadzieniem ciast oraz innych wyrobów cukierniczych. Ponadto istnieje również cała gama potraw, w których dynia gra pierwsze skrzypce, a ich wyjątkowy smak z pewnością może stanowić urozmaicenie w naszej tradycyjnej kuchni.
Owoce dyni są cennym źródłem mikroelementów (wapń, potas, fosfor, żelazo, magnez), prowitamin (beta-karoten, prowitamina E) i witamin (B1, B2, C, PP, kwas foliowy i pantotenowy), więc warto, by na stałe zagościły w naszej diecie. Nie sposób nie wspomnieć także o jadalnych pestkach, zawierających nienasycone kwasy tłuszczowe, lecytynę, fitosterole i wiele aminokwasów (m. in. alaninę, glicynę, kwas glutaminowy). Spożywanie dyni poprawia zatem pracę układu wzrokowego, nerwowego oraz krwionośnego, natomiast pestki wspomagają leczenie schorzeń prostaty i zwalczanie pasożytów układu pokarmowego).
Dynie rosną najlepiej na bogatej w próchnicę glebie, koniecznie na dobrze nasłonecznionym stanowisku. Jako, że rodzaj Cucurbita sp. jest wrażliwy na niskie temperatury (optimum temperatury mieści się pomiędzy 8 a 25ºC), wysiew rozpocznij w kwietniu (do doniczek lub w szklarni), a w połowie maja przesadź młode rośliny do gruntu. Od połowy maja możesz również wysiewać bezpośrednio do gruntu. Aż do pojawienia się kwiatów warto przykrywać młode rośliny agrowłókniną, aby zabezpieczyć je przed wiatrem.
Dynię zwyczajną możesz sadzić w na zagonach w odległości co 60 cm, natomiast pokaźne pędy i owoce dyni olbrzymiej wymagają już sporo miejsca (od 120 do 200cm). Gatunki uprawiane w Polsce nie wymagają zbyt dużo opieki. Zwykle nie ma tu problemów z chorobami, choć musisz pamiętać, by pod rosnącymi owocami wyścielać matę lub słomę, co zapobiegnie gniciu. Ponadto pamiętaj o odchwaszczaniu, a najlepiej użyj agrowłókniny ściółkującej, która zaoszczędzi ci sporo czasu. Ważne jest regularne podlewanie i co najmniej dwukrotne nawożenie, a także spulchniania gleby. Dobrą praktyką jest także skracanie pędów i usuwanie nadmiaru owoców (najlepiej pozostawić 3 – 4 na roślinie, a pęd przyciąć na około 4 węzły powyżej ostatniego owocu).
Swoje plony możesz rozpocząć już w październiku. Przechowywanie owoców jest bardzo proste i może trwać nawet do pół roku. Wystarczy, że podsuszysz lekko dojrzałą dynię na słońcu (aby skórka uległa stwardnieniu), a następnie przeniesiesz ją do pomieszczenia o temp. około 10ºC.
