Piękny ogród pełen bujnej, zadbanej roślinności, dopieszczanej przez właściciela, cieszy oko i wzbudza zazdrość każdego sąsiada. Czasem, jednak, mimo naszych starań i zabiegów pielęgnacyjnych musimy zmierzyć się z nieproszonym gościem w postaci pasożytniczego grzyba.
Z pozoru błaha sprawa, może okazać się wyczerpującą batalią, jeśli nie zabierzesz się do walki z najeźdźcą w odpowiednim czasie i nie poświęcisz problemowi należytej uwagi. Grzyby, bowiem, w trakcie milionów lat ewolucji, wyspecjalizowały się w pasożytniczej działalności, więc pozbycie się ich z naszego ogrodu wcale nie jest łatwym zadaniem.
Aby solidnie przygotować plan działania, musisz skorzystać z podstawowej zasady najlepszych strategów wojennych – na pewno wiesz, że dokładne poznanie swego wroga jest gwarancją sukcesu. Pomogę Ci trochę, opisując kilka najczęściej pojawiających się grzybiczych pasożytów roślin.
Szara pleśń wywoływana jest przez gronowca szarego (Botrytis cinerea), a pierwszym objawem, jaki możesz zauważyć, jest pojawienie się brunatnych plam na różnych częściach roślin. Zaatakowane miejsca wkrótce pokrywają się szarym nalotem zarodników, a po niedługim czasie – zamierają (dotyczy to wszystkich nadziemnych organów roślin, a także przechowywanych owoców oraz nasion). Choroba szczególnie szybko niszczy siewki. Niestety tego pasożyta możesz spodziewać się na bardzo wielu gatunkach roślin, takich jak: aksamitki, astry, begonie, bratki, cyklameny, cynie, cypryśniki, dalie, goździki, jeżyny, jałowce, lobelie, maliny, malwy, niecierpki, pelargonie, pomidory, porzeczki, róże, truskawki, tuje, winorośl i wielu innych. Skuteczną walkę z szarą pleśnią ułatwi Ci szeroka gama fungicydów (m. in. preparaty Bravo 500SC, Miedzian 50WP, Rovral Flo 255 SC).
Jeśli zauważyłeś pokrycie się młodych pędów oraz liści białym, mączystym nalotem, który z czasem brunatnieje, prawdopodobnie twój ogród został zaatakowany przez mączniaka prawdziwego. Grzybica ta zdecydowane spowalnia wzrost rośliny, a zaatakowane organy ulegają deformacji i często obumierają. Pod polską nazwą tej choroby kryje się wiele gatunków grzybów (Phyllactinia sp., Microsphaera sp., Uncinula sp. Erysiphe sp., Podosphaera sp., Spaerotheca sp.), które pasożytują na ogromnej wprost ilości gatunków roślin. Duża wilgotność powietrza sprzyja rozwojowi grzybni, a na atak szczególnie narażone są: astry, azalie, brzozy, buki, derenie, dęby, floksy, graby, hortensje, jesiony, klony, lobelie, lwie paszcze, lilaki, niecierpki, powojniki i inne. Leczenie mączniaka prawdziwego warto prowadzić przy użyciu preparatów: Topsin M 500SC, Discus 500 WG, Domark 100 EC czy Nimrod 250EC.
Biało-szary lub szaro-fioletowy nalot na spodniej stronie liści to jeden z objawów mączniaka rzekomego (wywoływanego przez grzyby z rodzaju Bremia i Peronospora). Wierzchnia część blaszki liściowej także ulega zmianie – pojawiają się jasne plamy, mające tendencję do brunatnienia. Po krótkim czasie, zarażone liście ulegają silnym odkształceniom i obumierają. Choroba dotyka także wierzchołkowych partii łodyg oraz kwiatostanów. Niestety mączniak rzekomy może zaatakować niemal każdą roślinę w twoim ogrodzie, a wysoka wilgotność działa tylko na korzyść grzyba. Najczęstszymi ofiarami tej choroby padają: bratki, floksy, cebula, groszek pachnący, lewkonie, lwie paszcze, pelargonie, róże, sałata, szałwia, szpinak, tytoń, winorośl i inne. Do zwalczania tego rodzaju grzybicy proponuję: Ridomil Gold MZ 68 WG, Gwarant 500 SC, Tanos 50 WG, Bravo 500SC czy Miedzian 50WP.
W przypadku, gdy twoje rośliny zaczną więdnąć bez wyraźnego powodu, a przy podstawie pędów pojawią się brązowe, wodniste plamy, zetknąłeś się najpewniej z rodzajem Fusarium wywołującym fuzariozę. Więdnięcie i zasychanie spowodowane jest zatkaniem naczyń rośliny przez strzępki grzybni. Warto wspomnieć, że podobny obraz choroby daje inny grzyb, który jest zupełnie nie spokrewniony z rodzajem Fusarium.- Rhizoctonia solani. Poza łodygami, fuzarioza może atakować także liście, które dotykają gleby. Obumarłe tkanki pokrywa jasnobrązowa grzybnia. Choroba niestety jest niespecyficzna i atakować może wiele gatunków, m. in.: begonie, gazanie, lobelie, lwie paszcze, niecierpki, powojniki i inne. Dobrymi środkami, pomagającymi w leczeniu fuzariozy są: Bravo 500SC, Topsin M 500 SC, Gwarant 500 SC, Rovral Flo 255 SC.
Cechą charakterystyczną rdzy jest pojawienie się licznych, okrągłych, żółtych plam na powierzchni liścia. Od spodu często widoczne są rdzawe skupienia zarodników. Rdza najczęściej występuje latem, bo wtedy też przypada okres największej aktywności grzybów z rodzaju Puccinia i Uromyces. Delikatna grzybnia rdzy przerasta przestwory międzykomórkowe w blaszce liściowej, w wyniku czego liść dość szybko obumiera. Najczęściej atakowanymi przez rdzę roślinami są: bratki, berberys, chryzantemy, cebula, goździki, irysy, lwie paszcze, malwy, porzeczki, róże, sosny, stokrotki, śliwy i inne. Jeśli chcesz skutecznie walczyć z tym pasożytem, warto, abyś zaopatrzył się w preparaty: Score 250 EC, Topsin M 500 SC, Discus 500 WG.
Ciemnobrunatne plamy na liściach, cechujące się różną wielkością i nieregularnym kształtem są typowe dla choroby określonej jako plamistość liści. Tym razem nasze rośliny najprawdopodobniej zaatakował grzyb z rodzaju: Colletotrichum, Discula, Marsonia, Septoria, Phoma lub Cercospora. Jeśli dobrze przyjrzysz się zmianom chorobowym, z pewnością dostrzeżesz jasną obwódkę na styku z żywą tkanką liścia. Nierzadko miejsca, które uległy nekrozie, wykruszają się, pozostawiając dziury w blaszce liściowej. Najczęstszymi żywicielami grzybów odpowiedzialnych za plamistość liści są: astry, bratki, begonie, bluszcz, brzozy, floksy, głóg, groszek, grusza, klony, lipy, szałwia, werbena, wiązy. W leczeniu najlepiej wykorzystaj któryś z preparatów: Bravo 500 SC, Miedzian 50 WP, Score 250 EC, Topsin M 500 SC, Gwarant 500 SC.
Infekcje grzybicze, które wymieniłem są najczęstszymi, z jakimi możesz spotkać się w swoim ogrodzie. Jestem pewny, że prędzej, czy później będziesz musiał zmierzyć się z tym problemem, lecz wierzę, że uda ci się wyleczyć swoich podopiecznych. Proces leczenia przeciwgrzybiczego warto przeprowadzać z użyciem kilku różnych preparatów, stosowanych naprzemiennie. Ponadto możesz przyspieszyć kurację, stosując także biologiczne preparaty (np. Biosept 33 SL czy Biochikol 020PC).
W walce z uporczywymi pasożytniczymi grzybami, warto abyś pamiętał, że grzyby nie lubią suszy i przeciągów – zadbaj o to, by na roślinach nie zalegała woda (podlewaj do ziemi). Zaatakowane i obumarłe organy roślinne powinieneś niezwłocznie wyciąć i spalić, by ograniczyć rozprzestrzenianie się zarodników. Grzyby trzeba zwalczać systematycznie – jeśli będziesz to robił, twój ogród z pewnością odwdzięczy się pięknym wyglądem.