Miodunki (Pulmonaria sp.)
Miodunki to rośliny dosyć popularne w naszych ogrodach, ale warto przyjrzeć się odmianom nieco odbiegającym od stereotypowego wizerunku tych roślin (zielone liście w srebrne plamki). Odmiana ‘Rachel Vernie’ rzadko pojawia się w sprzedaży, a zasługuje na szerokie zastosowanie – jej liście posiadają fantazyjny wzór w różnych odcieniach zieleni i bieli. ‘Dawid Ward’ to miodunka w podobnej kolorystyce, ale dodatkowo jej liście przyjmują fantazyjny kształt – zwijając się do środka. Warte uwagi są również odmiany o całkowicie srebrzystych liściach (‘Cotton Cool’, ‘Samurai’)
Wszystkie miodunki mają te same wymagania – służy im półcieniste stanowisko i zasobna, próchniczna i przepuszczalna gleba. Pamiętajmy, że nie są to zbyt długowieczne rośliny i warto co 3-4 lata odmłodzić je przez podział.
Brunery (Brunnera macrophylla)
Bylina zdobywająca coraz większą popularność w Polsce, ma piękne duże sercowate liście. Wczesną wiosną zakwita mnóstwem drobnych kwiatuszków, które przypominają budową kwiaty pospolitej niezapominajki. Brunera to roślina o typowo leśnym rodowodzie, potrzebuje zatem stanowiska pół-cieniestego lub cienistego i zasobnej, przepuszczalnej gleby (nie toleruje ciężkich gleb i wody stojącej zimą). Większość odmian tej byliny łączy na liściach zieleń ze srebrem, niektóre przybierają wariegatowatą kolorystykę (wtedy liście są zielono-białe lub zielono-kremowe).
Przylaszczki (Hepatica sp.)
Naszym gatunkiem rodzimym jest przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis), dość obficie porastająca lasy w których gleba ma krasowe pochodzenie i zawiera dużo wapnia. Ta drobna roślinka dobrze przyrasta, rozsiewa się i obficie kwitnie pod warunkiem zapewnienia jej warunków zbliżonych, do tych które ma w środowisku naturalnym. Piękne są mieszańce przylaszczki japońskiej (Hepatica japonica), ale są o wiele bardziej wymagające i mniej odporne na polskie warunki pogodowe, a ceny najciekawszych odmian mogą przyprawić o zawrót głowy (dorodne kwitnące okazy potrafią kosztować nawet kilkaset €!).
Epimedium
Pod tą, dość tajemniczą, nazwą kryje się spora grupa gatunków roślin (i ich mieszańców) pochodzących głównie z obszaru Azji. Roślina ta, blisko spokrewniona ze znanym u nas berberysem, świetnie rośnie w miejscach pół-cienistych w glebie zasobnej w składniki odżywcze i przepuszczalnej. To wspaniała bylina kwitnąca wcześnie wiosną masą mniejszych lub większych kwiatuszków (zależnie od gatunku i odmiany) osadzanych na stosunkowo długich, rozgałęzionych i wiotkich pędach. Kwiaty mają dość unikatową i charakterystyczną budowę. Jednocześnie z pąkami roślina wypuszcza skórzaste liście, które rozwijają się w pełni zaraz po przekwitnięciu. U wielu gatunków i odmian liście są zimozielone, co stanowi dodatkową ozdobę ogrodu w okresie zimowym.
Cieszynianka wiosenna ( Hacquetia epipactis )
To jedna z wcześniejszych bylin, które zakwitają wiosną w naszych ogrodach. Roślina mało znana i trudno dostępna. W uprawie kapryśna, ale godna polecenia i uwagi. Wymaga stanowiska pół-cienistego lub cienistego, wiosną lubi więcej światła, więc sadzimy ją pod drzewami lub krzewami liściastymi, które latem ochronią ją przed nadmiarem słońca. Podłoże powinno być próchniczne i zasadowe.
