Storczyki to duża grupa wysoko wyspecjalizowanych roślin jednoliściennych. Główny problem z ich hodowlą wynika z bardzo wąskiego zakresu tolerancji poszczególnych gatunków. Wspólną cechą większości gatunków orchidei uprawianych w warunkach domowych są wymagania dotyczące podlewania. Generalnie nadmiar wody szkodzi bardziej, niż jej zbyt mała ilość.
Storczyki mają delikatne korzenie, które dość łatwo padają ofiarą infekcji grzybowych i bakteryjnych. Dlatego właśnie musisz zachować kilka zasad dotyczących podlewania tych roślin. Problem ten wynika głownie z tego, że storczyki bardzo często rosną na gałęziach drzew, więc ich korzenie swobodnie zwisają w wilgotnej atmosferze.
Po pierwsze warto wiedzieć, jak wyglądają zdrowe korzenie. Prawidłowo uprawiana roślina ma suche, srebrzyste lub białawe, niepomarszczone korzenie. Pojawiające się brązowe plamy, zasychanie i całkowite brunatnienie jest oznaką choroby. Zielona barwa, z kolei oznacza, że nasz storczyk ma zbyt wilgotne podłoże i prawdopodobnie w niedługim czasie zachoruje.
Uprawa w przezroczystej doniczce ma ewidentną zaletę, bowiem pozwala ocenić kolor korzeni. Zbyt dużą wilgotność podłoża możesz ocenić na podstawie samej masy doniczki (prawidłowo powinna być ona na tyle lekka, że masa rośliny może ją swobodnie przeważyć). Ponadto możesz umieścić w doniczce patyk, przy pomocy którego szybko sprawdzisz, czy podłoże w głębi jest suche.
Podlewanie storczyków polega na obfitym przepłukaniu podłoża (można nawet zanurzyć doniczkę w pojemniku z wodą, choć to rozwiązanie polecamy na lato). Ważne, aby podłoże dokładnie nasiąknęło, ale musisz pamiętać, że w podstawce nie może pozostać woda.
Podlewaj swoje storczyki rano, ponieważ jeśli podłoże będzie zbyt przemoczone, to niska temperatura w nocy może ułatwić atak patogenom. Ponadto podlewanie w dzień spowoduje zaleganie resztek wody na liściach i korzeniach, co z kolei może wywołać poparzenie słoneczne naszych podopiecznych.
Woda użyta do podlewania storczyków nie może pochodzić prosto z kranu. Dopuszczalnym rozwiązaniem jest podlewanie wodą przegotowaną i odstaną (pozbawioną jonów wapnia i chloru). Bardzo dobrym pomysłem jest używanie wody destylowanej lub odstanej deszczówki (ale tylko z obfitego opadu, by woda nie zawierała zanieczyszczeń z powietrza). Najlepsza do podlewania storczyków jest woda z filtra odwróconej osmozy.
Najczęściej z braku czasu oraz warunków podlewamy swoje storczyki odstaną wodą kranową, co niestety powoduje odkładanie się soli na doniczce, podłożu oraz na korzeniach. W związku z tym podłoże naszych storczyków wymaga wymiany co rok lub dwa.
Rodzaje Paphiopedilum, Phalaenopsis i Miltonia najlepiej przesadzać co roku, natomiast podłoże pozostałych storczyków można wymieniać co dwa lata. Podłoże wymieniamy, gdy system korzeniowy rośliny wyraźnie wystaje poza obręb doniczki lub dostrzegamy objawy rozłożenia podłoża. Do uprawy orchidei nie nadaje się ziemia ogrodowa ani doniczkowa. Konieczny jest zakup odpowiedniej mieszanki (opartej zwykle na korze bądź mchu torfowcu). Pamiętaj, że storczyk sadzony w podłożu torfowym musi mieć dużo luzu, bowiem zbite podłoże gromadzi zbyt dużo wody.
Przesadzanie storczyków najlepiej wykonywać wiosną lub latem, jednak niektóre rodzaje preferują przeprowadzanie tego zabiegu na jesieni (Miltonia, Odontioda) lub zimą (Paphiopedilum). Bardzo dobrym pomysłem jest użycie specjalnej szczepionki mikoryzowej do storczyków, która ułatwi im start w nowym podłożu.
Nawożenie storczyków jest związane bezpośrednio z podlewaniem i podobnie jak przy podlewaniu, musisz uważać, by nie przesadzić z ilością i częstością zasilania. Odpowiednie dozowanie nawozów zapewnia obfite kwitnienie oraz prawidłowy rozwój liści. Najlepiej jest zasilać storczyki co dwa tygodnie (stężeniem nie przekraczającym 1g na litr wody) lub przy każdym podlewaniu (lecz wtedy trzeba używać nawozu rozcieńczonego do 0,5g/l).
Pamiętaj, że nawozy zawierające dużą ilość azotu mogą być stosowane tylko wiosną i latem. Nawozy organiczne stosuj naprzemiennie z mineralnymi, ale tylko w okresie wzmożonej wegetacji.
Najlepiej nawozić w ciepłe, słoneczne dni, bo wtedy roślina najlepiej wykorzystuje składniki mineralne. Unikaj nawożenia w dni pochmurne i deszczowe oraz po całkowitym przesuszeniu podłoża.
Jeśli liście Twoich storczyków są ciemnozielone i zachowują turgor, znaczy to, że roślina jest dobrze odżywiona i ma wystarczającą ilość wody. Żółknięcie liści może sygnalizować konieczność dodatkowego nawożenia azotem. Czarne końcówki znaczą zwykle zbyt dużą ilość substancji mineralnych w podłożu.
Dobrą praktyką jest naprzemienne używanie nawozów kilku producentów. Wszystkie mieszanki przeznaczone dla storczyków są skuteczne, ale różnią się nieco składem, więc stosowanie naprzemienne ma na celu uzupełnianie ewentualnych braków poszczególnych składników mineralnych.