Ogród ekologiczny cz. 2 – naturalne środki ochrony roślin

Medycyna ludowa to swego rodzaju skarbnica wiedzy naszych przodków, pozwalająca na leczenie niezbyt poważnych infekcji oraz zachowanie zdrowia ogólnego. Przekazywana z pokolenia na pokolenie wiedza przydaje się również w innych aspektach naszego życia i znajduje zastosowanie także w ogrodzie.

Większość z nas nie zdaje sobie sprawy, że wiele otaczających nas roślin ma silne właściwości bakterio i grzybobójcze, a niektóre stanowią naturalne repelenty odstraszające owady. Oczywiście substancje aktywne występują w roślinach w ograniczonej ilości i nierzadko jesteśmy zmuszeni zastosować specyficzne „przetwory roślinne” w postaci wyciągów, syropów i emulsji.

Na naszym rynku istnieje wiele gotowych preparatów zawierających różnorodne kompozycje wyciągów roślinnych i naturalnych substancji.

Bardzo ciekawą propozycją jest stymulator wzrostu Biosept Active, zawierający ekstrakt z grejpfruta. Specyfik ten doskonale sprawdza się jako preparat wzmacniający kondycję roślin i zapobiegający infekcjom grzybowym.

Skutecznym, naturalnym repelentem odstraszającym komary i kleszcze jest Pożegnanie z komarem. Preparat swe działanie zawdzięcza olejkowi cytronelli, wyciągowi z czosnku oraz białemu pieprzowi.

Oto kilka naturalnych patentów ogrodniczych:

1. Czosnek, cebula – zawierają alliinę – aktywną, stężoną substancję uzyskamy poprzez kilkudniowe moczenie czosnku w olejku herbacianym (lub oleju roślinnym / oliwie).  Alternatywnie, możemy rozgnieść kilka ząbków czosnku i zagotować w 4,5 litra wody. Taki roztwór działa owadobójczo, bakterio i grzybobójczo,  więc można używać go jako substancji wspomagającej zapobieganie i leczenie chorób grzybowych roślin oraz tępienia szkodników.
2. Ostra papryka (świeża i sproszkowana) – dzięki kapsaicynie ma właściwości owadobójcze (tu najlepiej sprawdzają się opryski wywaramii mieszanymi, sporządzonymi z papryki i czosnku). Ponadto stężone roztwory ostrej papryki mają właściwości repelencyjne względem zwierząt obgryzających rośliny (np. królików).
3. Olej rzepakowy (i inne oleje roślinne) – mają właściwości insektobójcze – nie można jednak przesadzić z ich stosowaniem, by nie uszkodzić delikatnych roślin. Powinniśmy stosować dawkę około 100 ml oleju na 4,5 litra wody.
4. Alkohol – niskoprocentowy roztwór alkoholu doskonale nadaje się do zwalczania szkodników. Stosując stężenie kilku łyżek na 4,5 litra wody uzyskujemy dobry środek do przecierania liści. Pamiętajmy, że stężenie alkoholu nie może być zbyt wysokie, gdyż łatwo zamienić delikatny insektycyd w silny herbicyd i tym samym silnie poparzyć roślinę.
5. Ocet cydru jabłkowego – roztwór o stężeniu 1 – 2 łyżki na 4,5 litra wody ma właściwości grzybobójcze. Podobnie, jak w przypadku alkoholu, zbyt duże stężenie spowoduje poparzenie roślin (naturalny herbicyd).
6. Mąka kukurydziana – w wywarze lub do posypywania – ma właściwości grzybobójcze.
7. Mielone goździki – wywar o stężeniu kilku łyżek na 4,5 litra wody sprawdza się jako środek odstraszający owady i zabijający owady latające.
8. Ziemia okrzemkowa – ma właściwości insektobójcze. Należy uważać z jej stosowaniem, gdyż długo utrzymuje się w glebie.
9. Naturalne płynne mydła – doskonale sprawdzają się jako rozpuszczalniki naturalnych środków insektobójczych (powodują lepsze przywieranie środka do powierzchni roślin oraz insektów). Przy bezpośrednim kontakcie mydła same w sobie są owadobójcze. Stosujemy roztwór około 100 ml na 4,5 litra wody. Nie należy przesadzać z opryskiwaniem roślin kwitnących i owocujących.
10. Kwasy i melasa cytrusowa – odstrasza i zabija mrówki i inne małe insekty. Roztwór o stężeniu 150 ml na 4,5 litra wody  (najlepiej z mydłem naturalnym) powinniśmy zagotować i wymieszać z czosnkiem). Tak przygotowana substancja pozwoli nam niszczyć gniazda mrówek (łącznie z królowymi).
11. Wywar z liści tytoniu (max. 30 min gotowania) – bardzo silny insektycyd, zwłaszcza w roztworze wody z mydłem. Należy stosować ostrożnie, uważając, by nie zaszkodzić pożytecznym owadom. Nie należy absolutnie opryskiwać roślin przeznaczonych do spożycia.
12. Wybielacze i perhydrol (30% woda utleniona) – doskonałe fungicydy. Należy stosować roztwory około 2 łyżki na 4,5 litra wody.
13. Wapień dolomitowy, skorupki jajek, wapno hydratyzowane – mieszanka na ślimaki – niestety niezbyt humanitarna. Stosuje się ją poprzez rozsypywanie na podłożu. Zdecydowanie lepiej jest jednak zastosować profesjonalne środki ślimakobójcze.

Wszystkie metody naturalnej ochrony roślin wymagają indywidualnego dopracowania. Każdy może znaleźć idealne dla siebie stężenie. Ważną kwestią, jaką należy poruszyć jest fakt, że żadna naturalna metoda nigdy nie będzie w 100% skuteczna, ze względu na brak specyficzności działania. Podane powyżej przykłady warto stosować jako metody wspomagające walkę z insektami oraz chorobami grzybowymi, a także jako działania profilaktyczne. Pełną kontrolę nad naszym ogrodem zapewnią jedynie środki o dokładnie zbadanym składzie, których stężenie możemy regulować co do miligrama.