Na ratunek sadom! Atakuje brunatna zgnilizna drzew pestkowych i ziarnkowych (monilioza)

Jak wspominaliśmy już wielokrotnie na łamach tego bloga, deszczowa wiosna to zwykle dla ogrodnictwa same problemy. Począwszy od niedotlenienia korzeni roślin i osłabienia ich kondycji, poprzez uporczywe choroby grzybicze, na pladze ślimaków skończywszy. Dziś musisz zmierzyć się z poważnym zagrożeniem w twoim sadzie – brunatną zgnilizną.

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych i ziarnkowych wywoływana jest przez dwa gatunki grzybów (należących do workowców), które w polskiej strefie klimatycznej rozmnażają się głównie bezpłciowo (tj. wytwarzają zarodniki konidialne). Monilinia laxa (paciornica pestkowcowa) to patogen atakujący wyłącznie drzewa pestkowe (wiśnia, czereśnia, śliwa, morela, brzoskwinia). Drugi gatunek – Monilinia fructigena (paciornica owocowa) spotykany jest na drzewach ziarnkowych (jabłoń, grusza) oraz morelach, śliwach i brzoskwiniach.

Wbrew powszechnym opiniom monilioza nie jest wyłącznie chorobą owoców. U najbardziej wrażliwych na tę chorobę drzew wiśniowych może dojść do zamierania całości jednorocznych pędów (zwłaszcza u odmiany North star). Do zarażenia chorobą dochodzi zwykle na samym początku kwitnienia – infekcja zachodzi przez znamię słupka i błyskawicznie obejmuje kwiat i krótkopęd, a następnie długopęd (u wiśni, rzadziej śliwy i jabłoni). Martwe organy niestety utrzymują się na roślinie, stanowiąc przyczynę infekcji wtórnych.

Pozostałe gatunki drzew wykazują się nieco większą odpornością na tę chorobę – do zarażenia śliw, czereśni, brzoskwiń i moreli, dochodzi zazwyczaj w okresie dojrzewania owoców. Oczywiście najszybciej porażeniu ulegają owoce uszkodzone lub pęknięte. Brunatną zgniliznę poznasz po pojawiających się na owocach brunatnych plamach pokrytych szarymi brodawkami. Porażony owoc szybko ulega procesowi rozkładu i opada na ziemię lub pozostaje na drzewie w postaci zaschniętej, zdeformowanej i poczerniałej „mumii”.

Walcząc z brunatną zgnilizną pamiętaj, aby usuwać wszystkie zainfekowane organy (wycinać i palić gałęzie i owoce). Zwróć szczególną uwagę, czy na drzewie nie pozostały „mumie”, które są rezerwuarem zarodników konidialnych grzyba i stanowią źródło pierwotnej infekcji.

Z racji szczególnej wrażliwości drzew wiśniowych, zapobieganie brunatnej zgniliźnie powinieneś rozpocząć już na samym początku kwitnienia (w przeciwnym wypadku drzewo może nie doczekać końca kwitnienia…). Nieco lepiej sytuacja wygląda w przypadku pozostałych drzew, które opryskuje się kilkakrotnie w fazie kwitnienia oraz dojrzewania owoców.

Do chemicznego zwalczania brunatnej zgnilizny stosuje się cały szereg fungicydów. Wiśnie i czereśnie warto pryskać preparatem Score 250 EC i Kaptan Plus 71,5 WP. W przypadku śliwy, brzoskwini i moreli, najskuteczniej działają opryski preparatem Topsin M 70 WP. Ponadto warto również wspomnieć o preparacie  Rovral Flo 255, oraz nieco nowszych – Bumper 250 EC i Horizon 250 EW (który szybko wnika do wnętrza tkanek, co zwiększa skuteczność preparatu w przypadku deszczowej pogody).